کتاب Catch 22 اثر Joseph Heller انتشارات Vintage

وقایع رمان در جنگ جهانی دوم، بین سال های 1942 تا 1944 رخ میدهند. "تبصره-22" به طور کلی داستان کاپیتان نیروی دریای ایالات متحده و خلبان بمب افکن بی- 25 "جک یوساریان" را دنبال میکند. بیشتر وقایع کتاب زمانی رخ میدهد که گردان هوایی خیالی 256 در جزیره ای کوچک در دریای مدیترانه به نام "پیانوسا" قرار گرفته است. مشهورترین اثر "هلر" راجع به تجربیات کاپیتان "یوساریان" و همرزمانش و تلاش بی وقفه ی آنها برای نگه داشتن سلامت مغزی خود و انجام دادن وظایف نظامیشان در این پایگاه است. “تبصره-۲۲” نام قانونی در کتاب است که می‌گوید: «اگر کسی با میل خود در ماموریت‌های مرگبار جنگی شرکت کند، دیوانه است، پس می‌تواند تقاضای معاف شدن بدهد، اما همین درخواست معافیت نشان می‌دهد که او سالم و عاقل است پس شرایط لازم برای معاف شدن را ندارد». "یوساریان" که همیشه به دنبال راه فراری از جنگ و ماموریت می‌گردد، در این داستان، در چنگال "تبصره-۲۲" گرفتار می‌شود. افسر مافوق او کسی است که مدام تعداد ماموریت‌های سربازانش را افزایش می‌دهد تا آنها را بیشتر در خدمت ارتش نگه دارد، شخصیت‌های دیگری هم در این داستان وجود دارند که هرکدام به نوعی با هیولای جنگ درگیر‌ند و داستان را روایت می‌کنند. "میلو میندر بندر" که کلاهبردار است نیازهای دو طرف جنگ را تامین می‌کند، سروان "شایسکف" که آرزوی ترتیب دادن یک رژه بی‌نقص را دارد، و "وینترگرین"، سرباز سابق و مسئول دفتر پست که گرداننده واقعی جنگ است. "یوساریان" در پروسه معیوب جنگی که آن را بیهوده، پوچ و بیگانه می‌داند گرفتار شده است، او نمی‌تواند مطیع نباشد و ارتش را هم نمی‌تواند ترک کند. او هرچه بیشتر تلاش می‌کند، بیشتر در دام "تبصره-۲۲" گرفتار می‌شود