کتاب بینایی ذهن اثر اولیور ساکس نشر راوشید

ما در تک‌تک لحظه‌های زندگی امکان دارد با از دست دادن سلامتی به فردی کاملاً متفاوت تبدیل شویم. نگهداری بدن از ضخامت دیوارۀ یک شاهرگ حیاتی، یا فشردن پدال تمرکز در کسری از ثانیه، همگی با یک سکتۀ خفیف یا ضربه به سر مختل می‌شوند. ما اغلب در مورد سلامت مغز خودمان ناسپاس هستیم، با اینکه هر چقدر دقت می‌کنیم، باز هم می‌بینیم که تمام اندیشه‌های بشر، حافظه و عواطفش، برداشت‌های محیطی و جهان‌بینی، محصول نهاییِ حدود 1400 گرم چربی، پروتئین، قند و نمک هستند که مواد خام مغز را درون جمجمه شکل می‌دهد. در نگاه نخست، بی‌معنی به نظر می‌آید و سپس... شگفت‌انگیز و ترسناک. دکتر اولیور ساکس دوباره در کتابی تازه با محوریت پژوهش‌های عصب‌شناختی، حکایت‌های حقیقی و خاطره‌های افراد خارق‌العاده، قصد دارد پرده از رازهای مغز انسان بردارد. الیور ساکس نویسندۀ کتاب پرفروش "مردی که زنش را با کلاه اشتباه می‌گرفت" است. او با بینش و وسواسی ذره‌بینی، برخی شخصیت‌های واقعی از جمله پَت را به ما معرفی می‌کند، کسی که علیرغم سکتۀ مغزی و از دست دادن قدرت تکلم، همچنان سخنرانی سرزنده برای برقراری ارتباط با دیگران باقی می‌ماند. همچنین درباره رمان‌نویسی می‌خوانیم که توانایی روخوانی از روی متن را از دست می‌دهد، ولی به یاری سازوکار معجزه‌آسای مغز بر ناتوانی غلبه می‌کند. آقای ساکس در کتاب حاضر به بررسی افرادی می‌پردازد که بینایی کاملاً سالمی دارند اما قادر نیستند چهره اطرافیان را تشخیص دهند، حتی چهره بچه‌های خودشان. وی دسته‌ای از آدم‌ها را توصیف می‌کند که بطور کامل نابینا هستند و تنها با تکیه بر حس لامسه و بویایی زندگی می‌کنند. همینطور کسانی که بطور طعنه‌آمیزی قدرت بینایی فراطبیعی پیدا کرده‌اند. او سرانجام ماجرای نبرد خودش با تومور چشم و علائم بصریِ عجیب ناشی از آن را بازگو می‌کند. دکتر ساکس همانطور که در کتاب‌های قبلی‌اش "مردی که زنش را با کلاه اشتباه می‌گرفت" و "بیداری‌ها" بیان می‌کند، در اینجا نیز به ما نشان می‌دهد که پزشکی هم علم است و هم هنر. توانایی بشر برای خیالپردازی دربارۀ مشاهده پدیده‌های پیرامون از دریچۀ ذهن دیگران است که ویژگی حقیقی انسانی به ما می‌بخشد.