کتاب سوگ سیاوش در مرگ و رستاخیز اثر شاهرخ مسکوب انتشارات خوارزمی

کتاب “سوگ سیاوش، در مرگ و رستاخیز” به قلم «شاهرخ مِسکوب» اثری است در باب تحلیل شخصیت اسطوره‌ای و محبوب سیاوش و نقش او و به ویژه پسرش کیخسرو در رستاخیز و آخرالزمان به باور ایرانیان باستان. این کتاب از سه بُعد اساطیری، باستان‌گرایی و زرتشتی قابل ملاحظه است. سوگ سیاوش، در مرگ و رستاخیز یکی از معدود آثاری است که صرفا به بازگویی افسانه‌های ایران باستان نمی‌پردازد بل آن را تحلیل کرده و هدف از سرایش این افسانه‌ها را بازگو می‌کند. در قسمت اوّل کتاب(غروب) نگارنده، پس از آوردن اطّلاعاتی کوتاه در رابطه با اساطیر کهن ایرانی( با نگاهی بر اوستا و برخی دیگر از منابع پهلوی ) و شرح چگونگی آغاز آفرینش جهان، گیتی و انسان و نبرد کیهانی نیک و بد ـ اهورامزدا و اهریمن ـ داستان سیاوش را آغاز می کند. مردی کامل، که مرگ را انتخاب نکرده، امّا برای رهایی راستی، مرگ بر او نازل می شود و وقتی مرگ بر او نازل شد، در مقابل آن جا نمی‌زند؛ رفتاری دارد که باید داشته باشد و با پذیرش مرگ تلخ خود، شهید راه رهایی راستی می شود. امّا در قسمت دوم کتاب(شب) ، صحبت از شخصیّت ها و آدم هایی است که در مقابل هیچ نوع مرگی نمی توانند تصمیم بگیرند. یکی افراسیاب است، یکی کاوس، یکی سودابه است و یکی گرسیوز. مراد از مرگ در قبال ایشان ناظر به امری کلّی است. مثلاً سودابه مرگ عشق خود را نمی تواند بپذیرد یا گرسیوز مرگ بزرگی و مقام و منزلت خود را نزد شاه توران برنمی تابد ... . و سرانجام در قسمت سوم(طلوع) آدمی هست که اراده اش در مقابل مرگ روشی فاعلی دارد و مرگ را به اراده انتخاب می کند. در نتیجه این مرد، مرگ ندارد، بلکه رفتن دارد؛ و او کیخسروست. فصول کتاب در مجموع و در کلیّت خود، با بخش دوم زندگی سیاوش ـ یعنی حرکت سیاوش از ایران به سمت تـوران و دوستی با افراسیاب، تا مرگ سیــاوش به دست افراسیاب ـ سروکار دارد. کتاب مشتمل بر سه فصل می باشد: غروب، شب و طلوع. حکایت مرگ سیاوش و برآمدن پسرش کیخسرو و برقراری نیکی در ایران. با توضیحاتی از داستان شاهنامه و نیز روایتهای دینی - تاریخی مرتبط در ایران باستان. خوانشی امروزیست از مرگ سیاوش. نکات خردمندانه ای از شاهنامه رو گوشزد میکند و در عین حال متوجه است که دارد با عینک امروز به شاهنامه نگاه میکند.